Herediter anjioödem (HAE), cilt altındaki dokularda ve iç organlarda şişmeye neden olan nadir bir genetik hastalıktır. Şişme genellikle yüzde, ağızda, boğazda, karın bölgesinde ve genital bölgede görülür. HAE, hayatı tehdit eden bir hastalık olabilir, özellikle de şişme solunum yollarını veya boğazı etkilerse.
Herediter anjioödem ne tetikler?
HAE'nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, kandaki bir protein olan C1 inhibitörünün eksikliği veya işlevinin bozulması ile ilişkilidir. C1 inhibitörü, vücudun aşırı inflamasyona neden olan maddelerin salınımını engellemeye yardımcı olur. C1 inhibitörü eksikliği veya işlevinin bozulması durumunda, bu maddeler salınır ve şişmeye neden olur.
HAE'yi tetikleyebilecek bazı faktörler şunlardır:
- Stres
- Travma
- Soğuk veya sıcak hava
- Bazı ilaçlar
- Bazı yiyecekler ve içecekler
Herediter anjioödem nasıl geçer?
HAE için kesin bir tedavi yoktur, ancak atakları kontrol altına almak için tedaviler mevcuttur. Tedavi seçenekleri arasında şunlar bulunur:
- C1 inhibitörü konsantresi: C1 inhibitörü eksikliğini veya işlev bozukluğunu tedavi eder.
- Antihistaminikler: Enflamasyonu azaltmaya yardımcı olur.
- Kortikosteroidler: Enflamasyonu azaltmaya yardımcı olur.
- Epinefrin: Şişmeyi azaltmaya yardımcı olur.
Anjioödem tehlikeli mi?
HAE, hayatı tehdit eden bir hastalık olabilir. Özellikle de şişme solunum yollarını veya boğazı etkilerse. Şişme, nefes almada zorluk, konuşmada zorluk veya yutkunmada zorluk gibi sorunlara neden olabilir. Bu belirtilerden herhangi birini yaşarsanız, derhal tıbbi yardım almalısınız.
Herediter anjioödem hakkında bilmeniz gerekenler
- HAE, nadir bir hastalıktır. Dünyada her 50.000 kişiden 1'inde görülür.
- HAE, her yaşta ortaya çıkabilir, ancak genellikle 20-40 yaş arası yetişkinlerde teşhis edilir.
- HAE'nin kesin tedavisi yoktur, ancak atakları kontrol altına almak için tedaviler mevcuttur.
- HAE için bir tedavi planı geliştirmek için bir doktorla konuşmak önemlidir.
Herediter anjioödem belirtileri
HAE belirtileri genellikle aniden gelişir ve birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Yüzde, dudaklarda, dilde veya boğazda şişlik
- Karında ağrı, bulantı, kusma veya ishal
- Kollarda veya bacaklarda şişlik
- Burun kanaması
- Göz kapağında şişlik
Herediter anjioödem teşhisi
Herediter anjioödem genellikle aile öyküsü ve fiziksel muayene ile teşhis edilir. Tanı, kan testleri ile doğrulanabilir.
Herediter anjioödemden korunmak
HAE'den korunmanın kesin bir yolu yoktur. Ancak, atakları tetikleyebilecek faktörlerden kaçınarak riski azaltabilirsiniz. Bu faktörler arasında şunlar bulunur:
- Stres
- Travma
- Soğuk veya sıcak hava
- Bazı ilaçlar
- Bazı yiyecekler ve içecekler
Herediter anjioödem ile yaşamak
Herediter anjioödem ile yaşamak zor olabilir, ancak doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile iyi bir yaşam sürmek mümkündür. İşte size yardımcı olabilecek bazı ipuçları:
- Atakları tetikleyebilecek faktörlerden kaçının.
- Atakları kontrol altına almak için bir tedavi planı geliştirin.
- Kendinizi iyi hissettiğiniz zamanlarda bile her zaman bir acil durum çantası taşıyın.
- Atak sırasında ne yapacağınızı öğrenin.
