K'ya yapılan borçlanma ödemeleri, asgari ücretin brüt tutarına göre hesaplanıyor. 2024 yılı itibarıyla asgari ücrete yapılacak zam, borçlanma tutarlarını ciddi oranda artıracak. Bu da, emeklilik için borçlanma yapacak kişilerin daha fazla ödeme yapmalarına yol açacak.
Sosyal güvenlik uzmanları, 1 Ocak'tan önce emeklilik başvurusu yapacak kişilerin, mevcut asgari ücretle borçlanma yaparak daha düşük ödeme yapacaklarını belirtiyor.
Borçlanma Nedir ve Hangi Durumlarda Yapılabilir?
Emekli olabilmek için prim gün sayısını tamamlayamayanlar, çeşitli durumlar için SGK'ya prim borçlanması yapabiliyor. Bu borçlanma, askerlik, doğum, yurtdışı hizmet, halk eğitimde usta öğreticiliği gibi farklı durumları kapsayabiliyor. Ayrıca, ücretsiz izin süreleri (memurlar için), doktora ve tıpta uzmanlık gibi süreler de borçlanılabiliyor.
Borçlanma Tutarları Nasıl Hesaplanıyor?
Borçlanma tutarları, asgari ücretin brüt tutarına göre belirleniyor. SGK Uzmanı Özgür Erdursun’un açıklamalarına göre, borçlanma tutarları asgari ücretin yüzde 32'si kadar oluyor. Yurtdışı hizmet borçlanması ise yüzde 45 oranında hesaplanıyor. Örneğin, 1 Ocak’tan önce başvuru yaparak borçlanma yapan bir kişi, mevcut asgari ücrete göre daha düşük ödeme yapabilecek.
31 Aralık'a Kadar Başvuru Yapacaklar Daha Az Ödeyecek
31 Aralık 2023’e kadar prim borçlanması için başvuru yapanlar, mevcut asgari ücrete göre borçlanacak. Ancak 1 Ocak 2024’te asgari ücrete yapılacak zamla birlikte borçlanma tutarları güncellenecek ve artacak.
Öte yandan, borç tebliği edildikten sonra yurtdışı borçlanması 90 gün içinde, diğer borçlanmalar ise 30 gün içinde zamsız şekilde ödenebilecek.
Bağ-Kur'dan Kurtulmak İçin Dava Açılabilir
Emekli olmayı planlayanlar için bir diğer önemli konu, Bağ-Kur prim gün sayısı. 8 Eylül 1999'a kadar çalışanlar, SSK ve Banka Sandıkları'na bağlı olarak işe başladıysa, yaş şartı olmadan emekli olabiliyorlar. Ancak Bağ-Kur ve Emekli Sandığına bağlı çalışanlar, kadınlarda 7200, erkeklerde ise 9000 prim gününü tamamlamak zorunda.
Birden fazla sosyal güvenlik statüsüne tabi prim ödeyenler için, emeklilik hangi statüden yapılacaksa, son ödenen 2520 gün dikkate alınarak belirleniyor. Bu durum 1 Ekim 2008’e kadar geçerliydi, ancak daha sonra bu uygulama kaldırıldı.
Yargıtay Kararı: Bağ-Kur'dan Emekli Olmak Zorunlu Değil
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, SSK ve Bağ-Kur prim günleri bulunan bir kişinin, sadece SSK prim günleri ile emekliliğe hak kazanabileceğini belirtti. 2021/5424 numaralı karar, SSK'dan 5600 günle emekli olmayı planlayan bir kişinin, Bağ-Kur'dan 1261 günden fazla ödeme yapmış olsa da, Bağ-Kur günlerini tamamlamadan sadece SSK günleriyle emekli olabileceğini içeriyor.