Son günlerde emekliler arasında, intibak düzenlemesi ve emekli maaşlarına zam yapılacağına dair beklentiler artmış durumda. En düşük emekli aylığı uygulamasının, prim kazancı ve prim ödeme gün sayısı fazla olan emeklileri mağdur ettiği ifade ediliyor. Peki, intibak nedir ve geçmişte nasıl uygulandı? Çalışma hayatı uzmanı ve eski SGK Başmüfettişi İsa Karakaş, intibak konusunu değerlendirdi.
İntibak Nedir?
İntibak, Arapça kökenli bir terimdir ve Türkçede "uyumlaştırma" anlamına gelir. Sosyal güvenlik sisteminde ise intibak, emeklilik şartları (yaş, prim ödeme süresi, ödenen prim miktarı) eşit olan bireylerin, yalnızca emekli olma tarihlerindeki farklılıktan dolayı maaşlarındaki eşitsizliklerin giderilmesi anlamına gelir. Bu uygulama, emeklilerin eşit koşullarda maaş almalarını sağlamak amacı taşır.
Emekliler İntibak Talep Ediyor
Emekliler, 2000 yılı sonrasında asgari aylık bağlama oranının yüzde 70'ten yüzde 35'e düşürülmesinin ardından kök aylıklarının değer kaybettiğini belirtiyor. Prim kazancı ve prim ödeme gün sayısı eşit olan emeklilerin, emekli oldukları tarihlere bakılmaksızın eşit aylık almasını talep ediyorlar.
İntibak Seyyanen Zam Mıdır?
İsa Karakaş, intibak düzenlemesinin tüm emeklilerin maaşlarının artırılacağı genel bir zam ya da seyyanen zam olmadığını vurguladı. Bu nedenle, bütün emekliler için intibak beklemek ve talep etmek doğru değildir. Karakaş, geçmişte AK Parti hükümeti tarafından 2011 yılında 2000 yılına kadar olan emekli aylıklarına intibak yapıldığını ve bu düzenlemenin emekli aylıklarını 350 liraya kadar artırdığını hatırlattı.
2000 Öncesi İntibak Düzenlemesi Nasıldı?
2000 yılı öncesi emeklilere yapılan intibak düzenlemesinin temel amacı, beş ayrı aylık bağlama sisteminden kaynaklanan mağduriyetleri gidermektir. Bu çerçevede, 2,5 milyonu aşkın emeklinin aylığı yeniden hesaplanmıştır. 2000 yılı öncesinde SSK emeklileri çeşitli gruplara ayrılmıştır:
- 1.1.1982 öncesi emekliler
- 1.1.1982 - 31.12.1987 arası emekliler
- 1987/Süper Emekliler
- 1.1.1988 - 31.12.1999 arası emekliler
- 2000 - 2008 arası emekliler
- 2008 sonrası emekliler