Lojistik, akla gelebilecek her türlü ürünün bir noktadan bir başka noktaya iletilmesini sağlar. Taşımacılık, yüzyıllardır faydalanılan ve günümüz koşullarında da pek çok farklı türü bulunan bir ihtiyaç olarak kabul edilebilir. Hava, deniz, tren ve kara yolu taşımacılığı ile gerek hafif gerekse ağır tonajlı tüm yükler kolay bir biçimde taşınabilir. Lojistikte sık tercih edilen yöntemlerden biri olan kara yolu lojistiği ile çeşitli ürünler belirlenen hedefe ulaştırılır.
Kara yolu ile yapılan ticaret, en az deniz yoluyla gerçekleştirilen ticaret kadar köklü bir geçmişe sahiptir. Eskiden kara yolunun kullanımı deve, at gibi binek hayvanlarıyla sağlanmıştır. Teknolojinin gelişmesi ve ilerlemesiyle beraber binek hayvanlarının yerini motor gücüyle çalışan araçlar almaya başlamıştır. Zamanla hayvan kullanımı sona ermiş, sadece motorlu taşıtların faaliyetiyle taşımacılık işlemleri yapılır olmuştur.
Kara Yolu Taşımacılığında Dikkate Alınan Yükleme Planı
Kara yolu lojistiği adına düzenlenen yükleme planıyla ürünlerin ilgili aracın maliyetini minimum seviyeye çekecek şekilde yüklenmesi mümkün hâle gelir. Bir yükleme planında gözetilen unsurlar şu şekilde sıralanabilir:
- Taşıtın yapısal nitelikleri (yükseklik, boy, en vs.)
- Ürünün yapısal nitelikleri (Katı, sıvı, gaz vs.)
- Kutu ve palet ücreti
- Ürünün üstüne başka bir ürün konulmasına yönelik izin
- Ürün ve ambalajı hakkındaki bilgiler (ağırlık, en, yükseklik, boy vs.)
- Sevkiyat sırasında tedarikçi/müşteri önceliği.
Kara Yolu ile Yapılan Taşımacılığın Getirdiği Avantajlar
Çok uzun zamandır tercih edilen kara yolu taşımacılığı sayesinde birçok ürün kolay bir biçimde hedeflenen bölgeye ulaştırılabilir. Diğer lojistik çözümlerinde olduğu üzere kara yolu kullanılarak gerçekleştirilen taşımacılığın da bazı avantajları vardır.
Kısa mesafeli lojistikte kara yolu taşımacılığı uygun fiyatlı bir seçenektir. Diğer taşıma çözümlerine kıyasla daha hızlıdır ve ürünler, gidecekleri yere aktarmasız bir şekilde ulaştırılabilir. Ürünün cinsine göre bir araç tercihi yapılabilir ve süreçler kara yolu taşımacılığında daha hızlı ilerleyebilir. Uluslararası düzeyde kara yolu taşımacılığına önem verilir ve pek çok noktada aksaklığa uğramaksızın taşıma işlemi devam eder. "Kapıdan kapıya" lojistik hizmeti sunulabilir ve yüklemeler 7 gün 24 saat yapılabilir. Bu lojistik çözümünde aracılar azdır, bu da ürün kaybı riskini düşürür. Kara yolu taşımacılığıyla katı, sıvı ve gaz hâlindeki ürünlerin tamamı nakledilebilir ve kapasite bazında esneklik sağlanabilir. Gelişmiş sigorta anlayışıyla taşıma süreci boyunca ürünün güvenliği sağlanabilir ve rota çeşitlendirilebilir. Birden fazla adrese teslimat yapılabilir ve müşteri taleplerine göre düzenlemeler yapılabilir. Yükler birleştirilerek maliyetler düşürülebilir ve kamyon, kamyonet, treyler ve konteyner gibi farklı araçlar kullanılabilir.
Kara Yolu Taşımacılığında Kullanılan Belgeler Nelerdir?
Bütün lojistik çözümlerinde olduğu gibi kara yolu taşımacılığında da gerek duyulan bazı belgeler vardır. Bu belgeler şöyle sıralanabilir:
- CMR/Kara yolu taşıma belgesi: Bu belgeye kamyon konşimentosu adı da verilir ve Ticari Mallar Güzergâh Anlaşması’nı imzalanmış ülkelere kara yolu lojistik hizmeti verirken ihtiyaç duyulur. Taşınan ürüne gelebilecek zarar, hasar, gecikme ya da kayıp gibi olumsuz durumlarda gönderici, alıcı ve taşıyıcı arasındaki yükümlülük ve sorumlulukları belirten bir evraktır.
- Nakliyeci Makbuzu: Taşıma komisyoncularınca düzenlenen, ihracat yapanlara malları göndermek için teslim aldıklarını gösteren bir belgedir.
- FİATA tesellüm belgeleri: Nakliyeci makbuzu olarak da bilinir. Yalnızca kara yolu taşımacılığında kullanılır. Bu belgeye sahip olmak için FİATA üyeliği ve lisansına ihtiyaç duyulur.
- Tır karnesi: Taşımayı gerçekleştiren tırın dolu ve boş ağırlığı, bağlı olduğu firma bilgileri ve plakasının bulunduğu belgedir.
- Paket sonrası makbuzu: Ürünler posta yoluyla gönderilmesi söz konusu olduğu zaman posta idaresince düzenlenen bir belgedir.
