Kartla Harcamanın Avantajları
TCMB'nin "Merkezin Güncesi" blog sayfasında yayımlanan analizde, kartlı ödeme yöntemlerinin kullanım kolaylığı ön plana çıkıyor. Salgın dönemiyle birlikte temassız ödeme tercihinin hızla artması ve nakit taşımanın azalması, kredi kartı kullanımını artıran diğer etkenler arasında yer alıyor.
Dijitalleşme ve Enflasyonun Etkisi
Dijital kanalların yaygınlaşması, yüksek enflasyon ve nakit taşıma maliyetinin artması da kredi kartı kullanımını artırıyor. Kartların sunduğu nakit avans ve vadeli ödeme imkânları, tüketicilere borçlanma fırsatı sunarak bu eğilimi destekliyor. Özellikle son yıllarda yaşanan yüksek enflasyon, kartlı harcama bakiyelerini nominal ve reel bazda artırmış durumda.
Kullanıcı İstatistikleri: Kartların Yükselişi
Türkiye'de yaklaşık 28 milyon aktif kredi kartı kullanıcısı bulunuyor ve toplamda 125 milyon kredi kartı, 191 milyon banka kartı mevcut. Kartlı harcamaların toplam hacminin 12,8 trilyon Türk lirasına ulaştığı belirtiliyor. 2021 sonundan 2023 üçüncü çeyreğine kadar faizlerin enflasyonun altında kalması, bakiye büyümesinde önemli rol oynadı.
Temassız Ödeme: Geleceğin Tercihi
COVID-19 salgını sonrası, temassız ödeme işlemlerinin de büyük bir artış gösterdiği gözlemleniyor. 2015 yılında yalnızca 2 milyon temassız işlem gerçekleştirilirken, bu sayı günümüzde her ay 1 milyar adeti geçiyor. Bu durum, tüketici alışkanlıklarında önemli bir değişim yarattı.
Hane Halkı Harcamalarında Kartın Payı
Kart kullanımının artışı, hane halkı harcama türlerine de yansıdı. Gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) içinde, banka kartı ve taksitsiz kredi kartı harcamalarının payı son yıllarda belirgin şekilde yükseldi. Bu değişim, harcama davranışlarındaki kaymanın bir göstergesi.
Borçlanma İhtiyaçları: Düşük Eğilim
Analizde, kredi kartı harcamalarının yaklaşık dörtte üçünün taksitsiz olarak yapıldığı, nakit avans kullanım hacminin ise toplam kartlı harcamalarda düşük bir paya sahip olduğu vurgulandı. Bu durum, kredi kartlarının borçlanma amacıyla kullanılma eğiliminin düşük olduğunu gösteriyor.
