Rusya'nın Kazan kentinde gerçekleştirilen BRICS zirvesi, Avrupa Birliği (AB) politika yapıcıları arasında tedirginliğe yol açtı. Zirveye katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin gibi liderlerle birlikte Türkiye'nin BRICS üyeliği ve ilişkileri konusundaki niyetlerinin somutlaşması bekleniyor.
BRICS, Brezilya, Çin, Hindistan, Rusya ve Güney Afrika'dan oluşan bir topluluk olarak 2009'da kuruldu. Son olarak, Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) de bu yapıya katılarak, küresel gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 37'sinden fazlasını temsil eden bir blok oluşturdu. Ancak, Carnegie Endowment'tan Stewart Patrick, bu genişlemenin mevcut ABD hegemonyasına karşı acil bir tehdit oluşturmadığını savunuyor.
Genişlemenin Etkileri
Patrick, BRICS’in genişlemesinin aslında grubun tutarlılığını zayıflatabileceğini belirtiyor. "Yeni üyelerin katılması, grup içindeki çeşitlilik ve heterojenliği artırarak, ortak bir dünya görüşü geliştirmelerini zorlaştırabilir," diyor. Ayrıca, grup içindeki ülkeler arasında zaten var olan gerilimlerin, yeni üyelerin eklenmesiyle daha da derinleşebileceğine dikkat çekiyor.
Zirveye katılan en tartışmalı ülkelerden biri Türkiye. NATO'nun en büyük ikinci ordusuna sahip olan Türkiye, tarihi olarak Batı ile ilişkilerini sürdürse de, BRICS'e katılma konusunda istekli görünüyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin jeopolitik değişimin AB üyeliğinin defalarca reddedilmesinden kaynaklandığını dile getirdi.
Guterres'in Katılımı Tartışma Konusu
Zirveye katılan bir diğer dikkat çeken isim ise Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Guterres'in katılımını "barış davasını ilerletmeyen" bir karar olarak değerlendirirken, Litvanya Dışişleri Bakanı da bu durumu "kabul edilemez" olarak nitelendirdi. Patrick, Guterres'in Rusya’yı ziyaret etmesini, Putin’in politikalarını meşrulaştırma çabası olarak yorumluyor.
Avrupa'nın, BRICS’in ekonomik gücü karşısında birleşmesi ve kendi ekonomilerini güçlendirmesi gerektiği vurgusu da dikkat çekiyor. Eski İtalya Başbakanı Enrico Letta, BRICS zirvesinin Avrupa'nın güçlerini birleştirmesi gerekliliğine işaret etti.
Zirve, Putin’in düzenleyeceği basın toplantısıyla bu hafta sona erecek.
